W chirurgii ogólnej stosowane są lasery CO₂ i Nd:YAG do cięcia tkanek oraz lasery Nd:YAG i argonowy do koagulacji. Zastosowanie "noża" CO₂ jest szczególnie wskazane w przypadku wycinania nowotworów złośliwych i martwicy oparzeniowej, zaś Nd:YAG w laseroterapii brodawczaka ludzkiego, w przezskórnej angioplastyce zmian miażdżycowych tętnic z wykorzystaniem kontaktowej fotoablacji.
    Główne zalety noża CO₂ to minimalna utrata krwi, minimalne otwarcie naczyń krwio-nośnych z jednoczesną częściową koagulacją, "suche" pole operacyjne, minimalizowanie urazów mechanicznych , brak tkanek martwiczych i zakażonego materiału, cięcie bez kontaktu z guzem, bez jego traumatyzacji, a także łatwość pokrycia powstałych ubytków, lepsze wgajanie przeszczepów skóry, większa szybkość.

    W okulistyce stosowane są lasery ekscymerowe, argonowe, kryptonowe, CO₂, Er:YAG, i półprzewodnikowe głownie do punktowej koagulacji, nacinania oraz fotoablacji. Lasery stosowane są w leczeniu jaskry, zaćmy, cyst, zrostów, odwarstwień siatkówki, retinopatii cukrzycowej, szeregu schorzeń naczyniowych oraz w chirurgii refrakcyjnej oka itp.

    W dermatologii stosowane są lasery Nd:YAG do koagulacji głębokich naczyniaków jamistych, znamion naczyniowych, nowotworów skóry oraz zmian skóry wywołanych brodawczakiem ludzkim; lasery argonowe do leczenia znamion naczyniowych płytkich oraz zmian barwnikowych (w tym tatuaży).
    Szczególnie istotna w zastosowaniach laserów Nd:YAG jest głęboka penetracja tkanki w odróżnieniu do bardziej kosmetycznych zastosowań laserów argonowych.

    W laryngologii stosowane są lasery CO₂ do zabiegów mikrochirurgicznych w tym głównie onkologicznych, Nd:YAG do zabiegów endoskopowych chirurgii nosa (usuwania polipów, przerostu małżowiny oraz zrostów błony śluzowej), Er:YAG dla perforacji tkanek w schorzeniach narządu słuchu.
    Szczególnie istotne jest ograniczenie wielkości urazu, natychmiastowa hemostaza w zakresie naczyń krwionośnych i limfatycznych o średnicy do 0.5 mm jałowość ran oraz szybkość działań chirurgicznych przez połączenie cięcia, odparowania i hemostazy.

    W pneumonologii lasery Nd:YAG stosowane są do cięcia: chirurgicznej rekanalizacji dróg oddechowych, jatrogennych zwężeń tchawicy, usuwania ciał obcych oraz koagulacji: receptorów kaszlu czy źródeł krwawienia.

    W gastroenterologii stosowane są lasery Nd:YAG dla metody endoskopowej ablacji przy udrażnianiu przełyku (w zastosowaniach onkologicznych), usuwaniu nowotworów żołądka, czy jelita grubego oraz dla endoskopowej koagulacji źródeł krwawienia (wrzodów trawiennych żołądka, dwunastnicy oraz żylaków przełykowych).
    Do zalet leczenia należy: szybkie przywrócenie drożności zwężonego odcinka, wykonanie zabiegu przy znieczuleniu miejscowym w trybie ambulatoryjnym, powtarzalność zabiegu, relatywnie niskie koszty leczenia.

    W ginekologii wykorzystywane są lasery CO₂ w procesie fotoablacji (wyparowania) zmian nowotworowych szyjki macicy, laparoskopii ginekologicznej w leczeniu niepłodności spowodowanej zrostami i niedrożnością jajowodów, zrostami i przegrodami wewnątrzmacicznymi, endometriozą miednicy małej oraz policystycznymi jajnikami.
    Lasery Nd:YAG stosowane są w histeroskopii laserowej (metoda dotykowa rozgrzaną końcówką światłowodu lasera) dla usuwania zrostów wewnątrzmacicznych, polipów oraz niszczenia nieprawidłowego endometrium w nawracających krwotokach macicznych; w laparoskopii w zastosowaniach do terapii ciąży jajowodowej, usuwania torbieli przydatków okołojajnikowych jak i mięśniaków.
  Dla ablacji plazmowej i koagulacji zwyrodniałych jajników stosuje się również z powodzeniem lasery KTP oraz argonowy.

    W urologii do kruszenia złogów w moczowodzie stosowane są impulsowe lasery barwnikowe (najlepiej o długości fali 504 nm), aleksandrytowe oraz Nd:YAG. Te ostatnie stosowane również są dla przezcewkowej ablacji stercza, koagulacji guzów pęcherza moczowego oraz chirurgii nerki.
    W przypadku chirurgii nerki niezwykle istotną cechą jest głęboka koagulacja cechująca lasery Nd:YAG.

    W neurochirurgii stosowane są lasery Nd:YAG dla koagulacji nowotworów (glejopochodnych, oponiaków, nerwiaków, przerzutów).
     Zastosowanie lasera Nd:YAG do usuwania (koagulacji) nowotworów pozwala na ograniczenie pola inwazji, zmniejszenie krwawienia oraz ułatwia oddzielenie guza od otaczającej tkanki.

    Najpopularniejszym motywem stosowania laserów w stomatologii jest odwieczne marzenie ludzkości usunięcia związku przyczynowo skutkowego pomiędzy wizytą u stomatologa, a bólem spowodowanym wzrostem temperatury oraz mechanicznymi wibracja-mi występującymi podczas borowania wiertłem. O ile usunięcie bolesnych wibracji jest w przypadku laseroterapii samo przez się zrozumiałe o tyle ograniczenie termicznych oddziaływań promieniowania lasera na ząb możliwe jest jedynie przez stosowanie ultrakrótkich impulsów w zakresie pikosekundowym (10^-12 s). Ograniczanie zmian temperatury jest tym istotniejsze, że szybkie zmiany temperatury (w trakcie topienia i zestalania się szkliwa) mogą doprowadzić do głębokich mikropęknięć szkliwa (dochodzących do 3 milimetrów, tj. do zębiny) które mogą stać się zarodkami nowej próchnicy.
    Co więcej stosowanie pikosekundowych impulsów laserowych dla usuwania tkanek twardych umożliwia bardziej selektywne usuwanie uszkodzonych przez próchnicę szkliwa i zębiny. Występująca dla tak krótkich impulsów ablacja plazmowa usuwa zdemineralizowane szkliwo dziesięć razy szybciej niż zdrową tkankę. Otwory wykonane w materiale zęba w trakcie ablacji materiału posiadają gładkie (szkliste) ścianki - stanowiące w pewnym stopniu dodatkową zaporę przed dalszym rozprzestrzenianiem się próchnicy. Struktury wielkości do 20 mikrometrów na dnie otworu tworzą dobre warunki dla adhezji materiałów wypełniających ubytek.
    Najczęściej stosowane lasery w chirurgii stomatologicznej to CO₂ oraz Nd:YAG do operacji na tkankach miękkich (w tym znane są przykłady ich stosowania dla sterylizacji miazgi) ze szczególnym uwzględnieniem zmian nowotworowych. Do obróbki ubytków szkliwa i zębiny ze względu na opisane wyżej problemy zaleca się krótko impulsowe lasery Er:YAG i Nd:YLF.

    Znane są liczne zastosowania biostymulacyjne laserów półprzewodnikowych i He-Ne dla leczenia trudnogojących się ran i owrzodzeń, wspomagania wgajania przeszczepów skóry, ograniczanie bólu, obrzęków i stanów zapalnych, poprawienia wskaźników ukrwienia. Własności te znalazły zastosowanie w rematologii, ortopedii, rehabilitacji, stomatologii, leczeniu chorób krążenia i otolaryngologii. W okulistyce stosowane są w celu biostymulacji również lasery argonowy i kryptonowy.
    Aspekt biostymulacyjny (w tym przeciwbólowy) niskoenergetycznego promieniowania laserów wykorzystywany jest w stomatologii do leczenia neuralgii, zatrzymanych zębów trzonowych trzecich, chorób stawu skroniowo-żuchwowego i artopatii z zespołem Costena włącznie, zapaleń zębodołów, znoszenia nadwrażliwości zębiny, aft nawrotowych, w celu zniesienia bólu poekstrakcyjnego i po zabiegach chirurgicznych.

Literatura