W dniu 4 grudnia 2012 r., w godz. 9.30 – 15.15, w Instytucie Maszyn Przepływowych PAN (IMP PAN) w Gdańsku – Jednostce koordynującej Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny (BKEE) - odbyło się kolejne spotkanie Klastra.

Porządek obrad obejmował:

1. Powitanie gości (prof. J. Mikielewicz - Dyrektor IMP PAN)
2. Sprawy bieżące, ogólne uwarunkowania działalności BKEE, działalność projektowa
   • prof. Janusz Gołaszewski - Prezes Zarządu BKEE, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie
   • prof. Jan Kiciński  - Przewodniczący Rady Programowej BKEE, IMP PAN
3. Przyjęcie nowych członków do BKEE – podpisanie umowy
4. Prezentacja wybranych zadań projektu klastrowego dot. tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych w BKEE – (E. Sulżycki - IMP PAN)
   • Uruchomienie bezpłatnego doradztwa dla członków klastra
   • Monitoring i komunikacja w klastrze
   • Informacja o wzorcowych studiach wykonalności do wykorzystania przez podmioty klastra
5. Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny w Benchmarkingu polskich Klastrów - edycja 2012 (Julita Pawłowska – Polska Agencja Rozwoju przedsiębiorczości - PARP)
6. Informacja nt. projektu pt.: „Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw poprzez rozwój powiązania kooperacyjnego MOLANOTE” (dr Tomasz Ochrymiuk – IMP PAN)
7. Możliwości finansowania działalności MŚP (Dorota Różańska - IMP PAN)
8. „Zagospodarowanie ciepła odpadowego w Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym” – Projekt dofinansowany z PO Kapitał Ludzki – (dr inż. Sławomir Niecko - Prorektor ds. Nauki i Rozwoju Uczelni Wyższej Szkoły Społeczno – Ekonomicznej w  Gdańsku)
9. INFRACOR Sp. z o.o. – prezentacja firmy, oferta dla naukowców – (Zbigniew  Borkowski - Prezes Zarządu)
10. Dobre praktyki w edukacji ekoenergetyki – (P. Jodko – EDORADCA Sp. z o.o. - Kierownik pilotażowego projektu)
11. Dyskusja
12. Podsumowanie i zakończenie spotkania – (prof. Janusz  Gołaszewski)

---

PRZEBIEG SPOTKANIA I WAŻNIEJSZE TEZY

1. Powitanie gości

Spotkanie otworzył prof. Jarosław Mikielewicz - Dyrektor IMP PAN, który po krótkim przy-witaniu uczestników spotkania oddał głos przedstawicielom organów BKEE: prof. Januszowi Gołaszewskiemu z Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie – Prezesowi Zarządu BKEE oraz prof. Janowi Kicińskiemu z IMP PAN – Przewodniczącemu Rady Programowej BKEE.

2. Sprawy bieżące, ogólne uwarunkowania działalności BKEE, działalność projektowa

Prof. J. Gołaszewski przedstawił prognozę zmian w strukturze konsumpcji energii do 2050 r., a następnie na tym tle dokonał przeglądu dotychczasowej działalności BKEE, jego misji, zasięgu terytorialnego, rozwoju organizacyjnego oraz realizowanych projektów B+R. Przedstawił dane nt. przyrostu nowych mocy w źródłach OZE w Polsce w latach 2005 – 2011 oraz omówił przyszłe wymagania unijne (do roku 2020) i polskie dotyczące udziału biopaliw w zużyciu paliw transportowych oraz produkcji biokomponentów. Poinformował o dyskutowanej obecnie koncepcji Autonomicznych Regionów Energetycznych i mapie drogowej jej realizacji do roku 2050 oraz przedstawił i omówił aktualnie realizowane projekty flagowe BKEE – krajowe, do których należą projekty kompleksów agroenergetycznych, zintegrowanych technologii wytwarzania paliwa z biomasy, odpadów rolniczych i innych oraz wsparcie tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych. Przedstawił i omówił również aktualnie realizowane projekty flagowe BKEE międzynarodowe, do których należą: Bioenergy Promotion, PEA (energie alternatywne dla sektora publicznego), EuroBioRef (biorafinarie) oraz AGREE (rolnictwo i efektywność energetyczna). Przedstawił też założenia programu studiów drugiego stopnia w specjalności ekoenergetyka oraz poinformował o uzyskanych przez zespoły naukowców oraz firmy – członków BKEE wyróżnieniach.Prof. Jan Kiciński przedstawił główne założenia tworzonej Polskiej Platformie Technologicz-nej Zielonej Energii (PPTZE), której celem jest wspieranie rozwoju powszechnej energetyki prosumenckiej w Polsce oraz promowanie polskich przedsiębiorstw wspomagających technologie OZE/UZE. Przedstawił skład Grupy Inicjatywnej PPTZE, zadania strategicznej platformy badawczej oraz jej partnerów przemysłowych i ich produkty w postaci urządzeń OZE i sieci typu Smart Grid. Wymienił partnerów naukowych PPTZE i ich przedsięwzięcia; są to: Internetowe Laboratorium Energetyki Prosumenckiej na Politechnice Śląskiej, Instytut Ma-szyn Przepływowych PAN w Gdańsku (domowe mikrosiłownie kogeneracyjne, mikroturbiny i siłownie domowe wykorzystujące OZE) oraz Centrum Badań Energii Odnawialnych Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie (biomasa lignocelulozowa i biogaz). Wy-mienił również partnerów klastrowych PPTZE – w sumie 12 klastrów ekoenergetycznych i zielonej energii. Na zakończenie przedstawił najważniejsze zadania stojące przed PPTZE.

3. Przyjęcie nowych członków do BKEE – podpisanie umowy 

W trzecim punkcie programu spotkania klastrowego dokonano przyjęcia nowych członków BKEE – w sumie trzy podmioty. Były to: INFRACOR Sp. z o.o., Miasteckie Towarzystwo Gospodarcze oraz Wyższa Hanzeatycka Szkoła Zarządzania.

4. Prezentacja wybranych zadań projektu klastrowego dotyczacych tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych w BKEE

Edward Sulżycki z IMP PAN przedstawił informacje nt. czterech istotnych zadań realizowa-nych w ramach projektu „Wsparcie tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych w Klastrze Kluczowym Województwa Pomorskiego – Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym”, dofinansowanego z RPO Województwa Pomorskiego 2007 - 2013.

Zadaniami tymi są:

• bezpłatne doradztwo, które ma być świadczone na rzecz członków BKEE,
• dwa zadania o charakterze systemowym związane z funkcjonowaniem BKEE, obejmujące: monitoring BKEE i komunikację wewnętrzną w BKEE
• opracowanie wzorcowych studiów wykonalności dla OZE – do wykorzystania przez członków klastra.

Poinformował, że przedmiotem doradztwa będzie szeroko rozumiana problematyka OZE, z uwzględnieniem ochrony środowiska, w aspektach technicznych, organizacyjnych, prawnych i finansowych, w zakresie wynikającym z przedmiotu projektu i w dostosowaniu do zapotrzebowania odbiorców. Przedstawił szczegółową tematykę doradztwa. Z doradztwa będą mogli korzystać wszyscy członkowie klastra, nieodpłatnie. Jedynie w stosunku do przedsiębiorców będzie stosowana zasada de minimis. Dla potrzeb doradztwa utworzone będzie w IMP PAN i w UWM grono ekspercko – doradcze, uzupełniane w miarę potrzeb, o specjalistów z innych instytucji. Zamawianie doradztwa będzie się odbywało poprzez Biuro Koordynacyjne BKEE przy IMP PAN. Informacją o tych usługach zostanie wkrótce umieszczona na stronie internetowej BKEE.

Pan Sulżycki omówił także system komunikacji wewnętrznej. Obszarami tego systemu będą:
1) Funkcjonowanie i rozwój klastra,
2) Powiązania kooperacyjne i projekty wspólne,
3) Działalność informacyjna, szkoleniowa i doradcza,
4) Promocja członków klastra, oraz
5) Monitorowanie działalności klastra. Dla poszczególnych obszarów zostały zdefiniowane procedury, kanały informacyjne oraz formy i narzędzia komunikacji. Całość spraw systemu komunikacji wewnętrznej będzie prowadziło Biuro Koordynacyjne BKEE.
Następnie omówił system monitoringu BKEE. Obejmie on następujące obszary:
a) Podstawowe informacje o klastrze
b) Stan organizacyjny klastra
c) Potencjał gospodarczy i konkurencyjność klastra
d) Strategia klastra
e) Działalność klastra
f) Partnerstwo w klastrze
g) Efektywność klastra.

Przewidziano dwa poziomy monitoringu BKEE: monitoring wewnętrzny - na potrzeby zarządzania działalnością i rozwojem klastra oraz monitoring zewnętrzny, jako klastra kluczowego - na potrzeby kształtowania regionalnej i krajowej polityki klastrowej. Narzędziami systemu monitorowania klastra będą: ankieta członkowska BKEE oraz ankieta monitoringu pomorskich inicjatyw klastrowych. Całość spraw obu systemów będzie prowadziło Biuro Koordynacyjne BKEE. Informacje o systemach znajdą się na stronie internetowej klastra.

5.    Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny w Benchmarkingu polskich Klastrów - edycja 2012

Przedstawicielka PARP, Julita Pawłowska, omówiła główne wyniki benchmarkingu BKEE, zawarte w raporcie dedykowanym, sporządzonym w ramach projektu: „Benchmarking klastrów w Polsce - edycja 2012”. W raporcie przedstawiono wyniki uzyskane przez BKEE w poszczególnych obszarach benchmarkingu, wskazano obszary wymagające poprawy oraz zaprezentowano zalecenia i rekomendacje w zakresie działań, jakie BKEE powinien podjąć w celu poprawy i rozwoju swojej działalności oraz osiągnięcia planowanych celów strategicznych. Wg raportu, BKEE znajduje się obecnie w fazie wzrostu zbliżając się do etapu dojrzałości. W porównaniu do wyników analogicznych badań z roku 2010 w BKEE nastąpiły korzystne zmiany, takie jak: wypracowanie dużej siły przywódczej Koordynatora (IMP PAN), efektywna współpraca z sektorem B+R, mierzona liczbą zrealizowanych projektów zakończonych sukcesem (w tym międzynarodowych), duża liczba członków i status klastra kluczowego, wdrażanie networkingu - poprzez współpracę z Nadwiślańskim Klastrem Energii Odnawialnej. Kluczowymi obszarami BKEE wymagającymi poprawy, wg raportu, są: zwiększenie aktywności rynkowej (w tym wspólne zaopatrzenie i wspólne kanały dystrybucji), zasoby finansowe (wprowadzenie składek członkowskich), wspólny marketing i działania PR, wspólna oferta klastra (produkt markowy), wspólne szkolenia i warsztaty, internacjonalizacja działań klastra, kreowanie wiedzy i innowacji. Prelegentka jednak wskazała, że niektóre gorsze wyniki benchmarkingu, jakie uzyskał BKEE wynikają z jego specyfiki, silnej reprezentacji jednostek B+R i niedoskonałości zastosowanych narzędzi badawczych.

6.    Informacja nt. projektu pt.: „Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw poprzez rozwój po-wiązania kooperacyjnego MOLANOTE”

Dr Tomasz Ochrymiuk z IMP PAN przedstawił informacje nt. projektu pt.: „Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw poprzez rozwój powiązania kooperacyjnego MOLANOTE” finansowanego w ramach 5 Osi Priorytetowej „Dyfuzja Innowacji” Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 jako działanie 5.1 „Wspieranie rozwoju powiązań kooperacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym”. Poinformował, że celem strategicznym powiązania jest opracowanie i znormalizowanie standardów budownictwa plus energetycznego wraz z odnawialnymi źró-dłami energii oraz jego komercjalizacja poprzez transfer wiedzy do biznesu i, że głównym beneficjentem projektu jest Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna Sp. z o.o., która będzie właścicielem i zarządcą powstałej infrastruktury badawczej. Infrastrukturą tą będą Modułowe Laboratoria Nowoczesnych Technologii Energooszczędnych MOLANOTE. Następnie przed-stawił podmioty wchodzące w skład powiązania: Koordynatora (PSSE), dwie jednostki badawcze (Politechnika Gdańska i IMP PAN), instytucję otoczenia biznesu w postaci Kwidzyńskiego Parku Przemysłowo - Technologicznego Sp. z o.o. oraz 13 firm od dużych do mikro. Omówił też cele operacyjne projektu i przedstawił szczegółowo tematykę oferowanych prac w ramach poszczególnych modułów laboratoriów wchodzących w skład infrastruktury badawczej.

7.    Możliwości finansowania działalności MŚP

Dorota Różańska z IMP PAN przedstawiła informacje nt. aktualnych możliwości finansowa-nia działalności małych i średnich przedsiębiorstw (MSP). Omówiła Inicjatywę JEREMIE – Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises (Wspólne europejskie zasoby dla MSP). Inicjatywa ta została powołana w 2007 r. przez Komisję Europejską oraz grupę kapitałową Europejskiego Banku Inwestycyjnego w celu pozadotacyjnego wsparcia mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, nastawiona na finansowanie inwestycji o zwiększonym ryzyku kredytowania oraz elastycznym podejściu do indywidualnym potrzeb. Przedstawiła dane kontaktowe instytucji udzielających tej pomocy w Gdańsku, Gdyni, Słupsku i Dzierzgoniu. W dalszej części swego wystąpienia przedstawiła w szczegółach dostępne dla MSP fundusze pożyczkowe i doręczeniowe, takie jak: Pomorski Fundusz Pożyczkowy – Program Mikrofinansowania oraz program pożyczkowy Pomorski Mikrobiznes, wraz z potrzebnymi danymi kontaktowymi. Na zakończenie zaprezentowała także możliwości dofinansowania MSP z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, Oś priorytetowa 3. „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej”, Działanie 312 „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”, wraz z danymi kontaktowymi.

8.    Projekt pt.: „Zagospodarowanie ciepła odpadowego w Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym”

W kolejnym punkcie programu obrad głos zabrał dr inż. Sławomir Niecko - Prorektor ds. Na-uki i Rozwoju Uczelni Wyższej Szkoły Społeczno – Ekonomicznej w  Gdańsku, który przed-stawił główne elementy uruchamianego projektu pt. „Zagospodarowanie ciepła odpadowego w Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym”. Projekt uzyskał dofinansowanie z PO Kapitał Ludzki 2007 – 2013, Działanie 8.2 „Transfer wiedzy”, Poddziałanie 8.2.1 „Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw”. Partnerami projektu są: Politechnika Gdańska oraz IMP PAN. Celem głównym projektu jest stworzenie warunków niezbędnych dla transferu pomorskich badań naukowych, w zakresie zagospodarowania ciepła odpadowego, do 20 przedsiębiorstw BKEE na terenie województwa pomorskiego, w latach 2013 – 2014. Cel ten będzie realizowany poprzez staże i szkolenia praktyczne pracowników przedsiębiorstw w jednostkach naukowych oraz pracowników naukowych w przedsiębiorstwach. Przyjęty cel projektu oraz forma jego realizacji stanowią o jego unikalności i nowatorstwie. Projekt uruchomiony będzie z początkiem roku 2013.

9.    INFRACORR Sp. z o.o. – prezentacja firmy, oferta dla naukowców

W następnym punkcie programu spotkania głos zabrał Pan Zbigniew Borkowski - Prezes Za-rządu INFRACOR Sp. z o.o. w Gdańsku. Na wstępie przedstawił genezę firmy, aktualną specjalizację i osiągnięcia. Firma działa od 1984 r. Dostarcza urządzenia i usługi dla branży grzewczej i ciepłowniczej, projektuje i buduje systemy ciepłownicze wykorzystujące między innymi odnawialne źródła energii i rury preizolowane. Produkuje magnetyzery, odmulacze i magnetoodmulacze, filtry, węzły cieplne. Wdraża unikalne na skalę światową systemy zarządzania mediami energetycznymi i wodą w obiektach użyteczności publicznej w oparciu o rozwiązania telemetryczne. Prowadzi szkolenia i doradztwo w zakresie prywatyzacji przedsiębiorstw oraz pozyskiwania funduszy unijnych. Jest w Polsce przedstawicielem, partnerem, integratorem lub dystrybutorem światowej czołówki firm związanych z ciepłownictwem i ogrzewaniem. Prowadzi własne prace badawczo rozwojowe w dziedzinie ciepłownictwa i alternatywnych źródeł energii. Na zakończenie prelegent poinformował, że INFRACORR był jedną z pierwszych firm, które zgłosiły swój udział w projekcie pt. „Zagospodarowanie ciepła odpadowego w Bałtyckim Klastrze Ekoenergetycznym” prowadzonym przez WSSE i wysoko ocenił jego wartość.

10.    Dobre praktyki w edukacji ekoenergetyki

W kolejnym punkcie programu głos zabrał P. Jodko - Kierownik pilotażowego projektu - przedstawiciel firmy konsultingowej EDORADCA Sp. z o.o. z Tczewa. Spółka specjalizuje się w kompleksowych usługach związanych z pozyskiwaniem funduszy europejskich, usłu-gach z zakresu inwestycji kapitałowych dla sektora MSP, prowadzi fundusz kapitałowy EKO-INKUBATOR, którego celem jest doradcze i finansowe wspieranie rozwoju OZE oraz pro-wadzi szkolenia dofinansowane. Działa na rynku od 10 lat i pozyskała dla klientów ponad 500 dotacji na łączną kwotę ponad 600 mln zł. Od 5 lat produkuje też energię z OZE. Prelegent przedstawił w szczegółach obszary zainteresowań EKOINKBATORA (rodzaje OZE), model współpracy, strategię inwestycyjną oraz etapy procesu inwestycyjnego. Na zakończenie przedstawił przykłady zrealizowanych inwestycji w OZE.

11.    Dyskusja

Na zakończenie spotkania odbyła się krótka dyskusja, w której głos zabrało kilka osób, które ustosunkowały się do przedstawionych informacji oraz planowanych dalszych działań.

12.    Podsumowanie i zakończenie spotkania

Następnie głos zabrał prof. Janusz Gołaszewski. Stwierdził, że BKEE może poszczycić się wieloma sukcesami, na co wskazują podejmowane i realizowane liczne projekty, w tym także międzynarodowe. Są również słabsze strony działalności BKEE, co wykazał benchmarking 2012 wykonany przez PARP. Ustosunkowując się do niektórych słabszych ocen benchmar-kingu stwierdził, że część z nich jest wynikiem specyfiki specjalizacji BKEE, jego składu członkowskiego oraz przyjętej formy organizacyjno – prawnej (konsorcjum). Są jednak takie, które mogą być poprawione poprzez lepszą działalność klastrową.